Alarm op alle fronten: Oorlog in Oekraïne en IPCC-klimaatrapport

Onze wereld staat in brand!

In het Oosten van Europa woedt vandaag een oorlog. Onze gedachten gaan uit naar alle directe en indirecte slachtoffers van dit conflict. De agressor is Rusland, een belangrijke leverancier van gas en olie aan Europa. De geopolitieke wereldorde, de politieke, veiligheids- en energiearchitectuur van Europa worden op brute wijze op de proef gesteld, ongetwijfeld op structurele wijze. Vorig jaar dacht iedereen dat de energieprijzen aan het eind van de winter zouden dalen. Niets is nu minder waar.

De energieprijzen bereiken recordniveaus op de groothandelsmarkten en vertalen zich geleidelijk in ongeziene en onhoudbare energiekosten voor gezinnen en bedrijven, dit in heel Europa. 

De situatie van het klimaat lijkt nu misschien nog ver af en dus niet urgent, maar het IPCC bevestigt dat we wat het klimaat betreft op een muur afstevenen. In zijn laatste rapport schetst het IPCC een beangstigend beeld van een wereld die klimaatcode ‘rood’ heeft overschreden. Naast maatregelen om de stijgende temperaturen te beperken “mitigation”, gaan ze ook in op de nodige aanpassingen aan de -volgens de wetenschap- onvermijdelijke gevolgen van de opwarming van de aarde “adaptation”.

Bijna de helft van de wereldbevolking zal ernstig worden getroffen door de stijgende temperaturen, en de mensheid lijkt niet voorbereid. Sociale rechtvaardigheid en solidariteit zullen van essentieel belang zijn voor de bescherming van de armste bevolkingsgroepen in de wereld. De oplossingen moeten sociaal en inclusief zijn.

Het kwik stijgt dus langs alle kanten.

We weten nochtans wat er moet gebeuren om te voorkomen dat de situatie nog erger wordt. Het verband tussen het conflict in Oekraïne en het IPCC-rapport is de grote mate van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en met de daaraan gekoppelde CO2-uitstoot.

Zo'n context zou ons allemaal moeten verenigen. Het versnellen van de energietransitie op wereldschaal is zonder twijfel dé remedie. Dit zal ons alvast gedeeltelijk behoeden voor de klimatologische gevolgen en de (energie)druk op op de EU  verlichten .
Welke maatregelen moeten worden genomen om de energietransitie te versnellen?

• Energie-efficiëntie positioneren als de belangrijkste ‘brandstof’ van de planeet;
• De inspanningen voor energetische renovatie in gebouwen en de industrie opvoeren;
• De ontplooiing van hernieuwbare energie versnellen. Elk zonnepaneel, elke windturbine die op land of op zee wordt geïnstalleerd, vermindert onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Meer samenwerking tussen de landen die aan de Noordzee grenzen is van essentieel belang. Het sneller behandelen van vergunningen is ook een noodzaak;
• Versnellen van elektrificatie in de transport- en de (gebouwen) verwarmingssector;
• Diversificatie van de oorsprong van de energiebronnen;
• De uitrol van waterstof versnellen;
• Investeren in innovatie: digitalisering, oplossingen voor flexibiliteit, het opvangen van CO2, groene en blauwe waterstof, enz.;
• Sensibiliseren van het publiek over de uitdagingen van de energietransitie en de actieve rol die het daarin kan en moet spelen.

Met het huidige drama in Oekraïne en de klimaatcrisis in gedachten geldt het gezegde “elke crisis biedt een kans”. Laten we die kansen grijpen. Moedige, doordachte en snelle maatregelen zijn nodig om de energietransitie te versnellen en ons zo te behoeden voor de chaos die zo’n geopolitieke schokken en klimaatwijzigingen  kunnen veroorzaken.

FEBEG en haar leden zetten zich volledig in voor de energietransitie en willen bijdragen tot de politieke dialoog, de ontwikkeling en de implementatie van oplossingen om deze crisissen te overwinnen.