Jaarverslag 2023
Januari
01/01/2023 - Uitfasering van aardgas in nieuwbouw versnelt in Vlaanderen
Vanaf 1 januari 2023 mogen nieuwe verkavelingsaanvragen of vergunningsaanvragen voor meer dan 5 woningen of voor niet residentiële gebouwen geen aansluiting op het gasnet meer voorzien worden. Uitzonderingen voor collectieve warmtekracht-koppeling zijn beperkt tot 15% van de energie-behoefte. Dit maakt deel uit van een trapsgewijze uitfasering van aardgas in nieuwbouw tegen 2025, conform het Vlaamse plan om tegen 2050 het gebruik van fossiele brandstoffen voor verwarming te minimaliseren.
01/01/2023 - Uitbreiding van energiedelen in Vlaanderen
Burgergroeperingen kunnen in Vlaanderen vanaf 1 januari 2023 groene stroomoverschotten 2023 delen onder elkaar. Gezinnen met een digitale meter kunnen nu energie delen met lokale verenigingen of met de buurt. Energiedelen is dus niet langer enkel beperkt tot bewoners van hetzelfde gebouw. Individuele verkoop of schenking blijft mogelijk. De vereiste dat energiedelers klant moeten zijn bij dezelfde energieleverancier valt ook weg.
01/01/2023 - Invoering capaciteitstarief op Vlaamse stroomfactuur
Vanaf 1 januari 2023 verschijnt het capaciteitstarief op de Vlaamse stroomfactuur, waarvan ongeveer 7% afhankelijk wordt van piekverbruik. Dit geldt voor digitale metergebruikers. Klanten met een klassieke meter betalen daarentegen een vast bedrag. Op begunstigden van het sociaal tarief heeft het geen impact. Het doel is het piekverbruik beheren met het oog op efficiënter netgebruik, ter ondersteuning van de energietransitie, en dit zonder grote impact op de meeste gebruikers.
01/01 2023 - Verminderde steun voor PV in Brussel
Vanaf 1 januari 2023 beperkt het Brussels Gewest de steun aan eigenaars van zonnepanelen door de groenestroomcertificaten voor installaties te verlagen. De multiplicatorcoëfficiënt daalt van 2,7 naar 1,9 CV per MWh voor installaties tot 5 kW en naar 1,2 CV per MWh voor grotere installaties, na een aanbeveling van Brugel en een beslissing van de regering. De regeling wordt jaarlijks aangepast aan de kosten van hernieuwbare energie. Er wordt gestreefd naar een terugverdientijd van de investering van ongeveer 7 jaar. Brussel is het enige gewest dat nog groenestroomcertificaten toekent aan particulieren.
01/01/2023 – Basispakket 2023: de staat geeft 3 maanden energiesteun aan de huishoudens
Het basispakket voor elektriciteit en gas voor 2023 biedt drie maanden lang (januari, februari en maart) financiële steun aan Belgische huishoudens voor hun energiefacturen. Criteria om in aanmerking te komen zijn contracten na 30 september 2021, met uitzondering van het sociale tarief en tweede verblijven. Leveranciers ontvangen daarvoor bepaalde gegevens van de overheid om dit initiatief uit te werken. De bedragen (405€ voor gas, 183€ voor elektriciteit) worden automatisch afgetrokken van de facturen of gestort op de rekening van de klant. Handmatige procedures zijn mogelijk na 23 april 2023 voor klanten die niet automatisch verwerkt kunnen worden.
09/01/2024 - Overeenkomst tussen de Belgische regering en Engie voor de verlenging van Tihange 3 en Doel 4
De Belgische regering en Engie zijn het eens geworden over de principes voor de verlenging van de levensduur van de reactoren Tihange 3 en Doel 4. De overeenkomst creëert een gezamenlijke structuur tussen de staat en limiteert de kosten voor afvalbeheer. Details over de overeenkomst en cijfers zijn niet bekendgemaakt. Het doel is om de reactoren in november 2026 opnieuw op te starten, nadat alle eenheden op Belgisch grondgebied zijn gesloten volgens het tijdschema voor de kernuitstap in 2025. De regering is verheugd dat ze via deze gezamenlijke structuur meer controle krijgt over de elektriciteitsproductie in België. Het akkoord betekent dat de voorbereidende studies nu van start kunnen gaan.
12/01/2023 - Brussel investeert 500.000 euro in elf projecten voor het opladen elektrische voertuigen
De projecten die steun ontvangen omvatten oplaadpunten en supersnelle laders in openbare parkeergarages, evenals oplaadoplossingen voor duurzame logistiek, waaronder bedrijfsvoertuigen. Het ChargyClick-programma zal tegen 2023 voor 1400 extra oplaadpunten zorgen. Elke inwoner van Brussel zal dan een oplaadpunt hebben binnen 150 meter van zijn woning. Het uiteindelijke doel is om 22.000 oplaadpunten te installeren tegen 2035.
12/01/2023 – De Kamer neemt een resolutie aan voor duurzame windturbines
Dit N-VA voorstel richt zich op de duurzaamheid van windturbines verwijzend naar het balsahout in de wieken. Het roept op tot meer onderzoek naar duurzamere en recycleerbare materialen en een vermindering van het gebruik van zeldzame aardmetalen en metalen. Het wil de impact van het offshore windmolenpark in Franse wateren nabij de Belgische grens beperken.
13/01/2023 - Europese Commissie waakt over veiligheid kerncentrales na akkoord met Engie
“België moet er zich nu van vergewissen dat de nodige regelgevende stappen worden gezet om de verlenging van de uitbating te formaliseren en de hoogste mate van nucleaire veiligheid van deze centrales te garanderen”, zegt de Commissie. De EU-uitspraak over het akkoord met Engie, over o.a. eventuele staatssteun, wordt in 2024 verwacht.
19/01/2023 - Wallonië: verplichte oplaadpunten voor parkeergarages met meer dan 20 plaatsen
De Waalse regering keurt een decreet goed dat minstens één oplaadpunt op deze parkings verplicht maakt. Een andere decretale maatregel betreft het regelmatige onderhoud van verwarmings- en airconditioningsystemen. Op die manier past Wallonië zich aan de Europese normen aan voor efficiëntere HVAC-installaties en meer oplaadpunten die toegankelijk zijn voor elektrische voertuigen.
25/01/2023 - Hervorming energiefacturen: BTW van 6% gehandhaafd, accijnzen worden flexibel
Minister van Financiën Vincent Van Peteghem stelde een hervorming voor die het btw-tarief van 6% op elektriciteit en gas behoudt, waardoor een terugkeer naar 21% wordt vermeden. Accijnzen compenseren deze lagere btw gedeeltelijk. Er komt een onderscheid tussen basisverbruik met verlaagde accijnzen en meerverbruik met hogere accijnzen. Deze maatregel verlicht de lasten voor huishoudens en beperkt de verwachte prijsstijging door terugkeer naar 21% btw. De berekening op basis van prijsdrempels zal de accijns voor consumenten moduleren volgens de marktprijzen en ervoor zorgen dat de overheid geen extra inkomsten verwerft in perioden met hoge prijzen. De begrotingskost van deze hervorming bedraagt 761,7 miljoen euro.
25/01/2023 - Energieleveranciers vragen duidelijkheid over accijnshervorming
Energieleveranciers vragen dringend om helderheid omtrent de door de minister van financiën geplande hervorming van de energiefactuur, dit ter voorbereiding van de nodigde IT-aanpassingen. FEBEG steunt weliswaar de idee mits redelijke termijnen voorzien worden om de wijzigingen toe te passen.
27/01/2023 - Definitieve sluiting van de kernreactor Tihange 2 na 40 jaar dienst
De kernreactor Tihange 2 zal op 31 januari om 23.59 uur definitief worden gesloten, in lijn met de wet op de kernuitstap, na 40 jaar in bedrijf te zijn geweest sinds februari 1983. De exploitant verzekert dat geen van de ongeveer 100 betrokken werknemers zijn baan verliest. Sommigen worden overgeplaatst voor de ontmantelingsfase terwijl anderen bij naburige centrales kunnen gaan werken. Dit is de tweede reactor die definitief wordt stilgelegd in België, na Doel 3 in september 2022.
27/01/2023 – Beveiliging van de energie-infrastructuur om de bevoorradingszekerheid te kunnen waarborgen
De Raad van Ministers keurde een wetsontwerp goed om de veiligheid van kritieke energie-infrastructuur te versterken. Dit initiatief, onder leiding van minister van Energie Tinne Van der Straeten, volgt op de erkenning van de risico's van sabotage bij het conflict in Oekraïne. Volgens het voorontwerp moeten exploitanten audits uitvoeren om ervoor te zorgen dat beveiligingsmaatregelen worden toegepast. Dit omvat een budget van 1,2 miljoen euro om de beveiliging van energie-infrastructuur te verbeteren en om specialisten op het gebied van cyberbeveiliging en andere technische deskundigen aan te werven. De tekst is voor advies voorgelegd aan de Raad van State.
Februari 2023
01/02/2023 - Forse daling aardgasverbruik in België in 2022
Volgens Fluxys, de gasnetbeheerder, is het aardgasverbruik van gezinnen en kleine bedrijven in België in 2022 met een vijfde gedaald. Deze daling met bijna 20%, van 101,8 TWh in 2021 tot 81,7 TWh in 2022, is vooral toe te schrijven aan het gedrag van de consument, die als reactie op de hoge energieprijzen minder gebruik maakt van verwarming en warm water. In de industrie werd een daling van 16,5% opgetekend, waarschijnlijk als gevolg van een moeilijke economische situatie door stijgende gasprijzen.
02/02/2023 - Een protocol tussen de overheid en energieleveranciers voor dynamische aanpassing van voorschotfacturen
Als reactie op de energiecrisis spraken de leveranciers spraken onlangs met de minister van Energie en de Staatssecretaris voor Consumentenbescherming een protocol af om tot een beter beheer van de voorschotfacturen te komen. Het doel van deze maatregel is om vooruitbetalingen beter af te stemmen op de huidige prijzen, waardoor de voorschotfacturen dynamisch worden aangepast aan marktschommelingen. Leveranciers nemen proactief contact op met klanten die een variabel contract hebben in de periode waarin de prijzen het hoogst waren. Ten minste drie keer per jaar zullen zij voorstellen het voorschotbedrag naar beneden of naar boven bij te stellen voor klanten met een variabel tarief van wie het voorschot te veel afwijkt van de prognose voor hun eindfactuur.
03/02/2023 - Elia waarschuwt regering voor elektriciteitstekort tegen 2025
Elia, de beheerder van het elektriciteitsnet, waarschuwt de regering voor het risico van een elektriciteitstekort tegen 2025. Om dit te vermijden, beveelt Elia een gematigder gebruik van de overblijvende kernbrandstof aan en stelt een seizoensgebonden regulering van de reactorproductie voor (meer gebruik in de winter dan in de zomer, bijvoorbeeld). Deze waarschuwing onderstreept ook het belang om tegen maart een akkoord te bereiken met Engie over de uitbreiding van de reactoren Doel 4 en Tihange 3, zodat ze eind 2026 opnieuw kunnen worden opgestart.
06/02/2023 - Hervorming van de federale elektriciteits- en gasbelasting: permanente 6% btw en flexibele accijnzen om de consument te beschermen
De federale regering heeft de overgang goedgekeurd van het tijdelijke 6% btw-stelsel op gas en elektriciteit naar een permanent systeem, met ingang van 1 april. Om het belastingverlies te compenseren, zal een intelligente accijnshervorming zich aanpassen aan prijsschommelingen, efficiënter energieverbruik aanmoedigen en consumenten beschermen tegen extreme schommelingen.
08/02/2023 - Wallonië: grote investeringen voor een competitieve en groene waterstofindustrie
Wallonië investeert 88 miljoen om waterstof te stimuleren via twee IPCEI-projecten (projecten van gemeenschappelijk Europees belang). Columbus en John Cockerill Hydrogen hebben het licht op groen gezet: Columbus wil synthetisch methaan produceren en John Cockerill test elektrolysers om de CO2-uitstoot drastisch te verminderen. Deze initiatieven creëren 250 banen, versterken de positie van Wallonië op het gebied van waterstof en leiden de regio naar een innovatieve, hernieuwbare energiemix.
13/02/2023 - Energietransitie: FEBEG dringt aan op versnelde uitrol digitale meters
FEBEG roept op om de uitrol van digitale meters in Wallonië en Brussel te versnellen om de energietransitie te ondersteunen. Terwijl Vlaanderen al 2,1 miljoen actieve meters heeft, zijn er in de andere twee gewesten slechts 175.000 geïnstalleerd. Ze dringt er bij de gewestelijke overheden op aan om het proces te versnellen om deze voordelen uit te breiden naar alle gebruikers. Ze benadrukt dat deze versnelling cruciaal is voor een efficiënter energiebeheer. Enerzijds via realtime waarneming van het verbruik, en anderzijds de groeiende systemische behoefte aan flexibiliteit in het licht van de toenemende elektrificatie van vervoer en verwarming.
14/02/2023 - België en Duitsland versterken hun banden om hun energieautonomie te versterken
België en Duitsland intensiveren hun energiepartnerschap met als doel hun elektriciteits-, gas- en waterstofverbindingen te versterken. De Belgisch-Duitse energietop in Zeebrugge bevestigde hun wens om de handel uit te breiden en de aardgastransportcapaciteit naar Duitsland te verdubbelen. Een tweede grensoverschrijdende hoogspanningslijn is gepland. De samenwerking omvat ook de uitbreiding en koppeling van waterstofinfrastructuren, offshore windmolenparken en samenwerking op het gebied van CO2-afvang, allemaal bedoeld om de energieonafhankelijkheid van Europa te garanderen. De Duitse Kanselier Scholz benadrukte de sleutelrol van Zeebrugge in de gasbevoorrading van zijn land. De Belgische premier De Croo prees de samenwerking tussen Europese landen, die geholpen had om een recessie te vermijden.
15/02/2023 - Europese Unie activeert aardgasplafond om prijzen onder controle te houden
Het EU-prijsplafond, vastgesteld op 180 euro per megawattuur voor aardgas is bedoeld om pieken in de gasprijs te beteugelen. De energieministers reageren hiermee op de prijsstijgingen door de Oekraïense oorlog en verminderde Russische gasleveringen. Het plafond wordt geactiveerd als de prijs drie dagen boven de limiet ligt en drie dagen minstens 35 euro hoger is dan de wereldwijde LNG-prijs en blijft dan minstens twintig dagen gelden. Het vastgestelde plafond is beduidend lager dan het initiële voorstel van 275 euro van de Commissie.
Maart
01/03/2023 - De CREG stelt een digitaal model op voor het aangeven van overwinsten in 2022
Dit digitale aangiftemodel is een belangrijke stap in de inning van deze belasting, die in 2022 en 2023 bijna 1 miljard euro moet opbrengen. De regering heeft besloten om alle inkomsten boven een prijs van €130,00 verkregen op de elektriciteitsmarkten af te romen. De CREG is verantwoordelijk voor het berekenen van de belasting en het ontwikkelen van de bijbehorende instrumenten. De modelaangifte heeft betrekking op de inkomsten tussen 1 augustus en 31 december 2022. Elektriciteitsproducenten die onderworpen zijn aan de taks (productie-eenheden met een vermogen van meer dan 1 MW) moeten hun aangifte indienen tegen eind april.
02/03/2023 - Aanpassing van voorschotfacturen: 300.000 huishoudens hebben al een voorstel ontvangen van hun leverancier
Meer dan 300.000 huishoudens ontvingen al een voorstel om hun voorschotfactuur aan te passen. Dit voorstel is het resultaat van een akkoord tussen de minister van Energie en de Staatssecretaris voor Consumentenbescherming. Dit cijfer is afkomstig van het kabinet van de Staatssecretaris. Het akkoord, dat eind februari werd ondertekend, wil de voorschotten snel aanpassen aan de schommelingen van de energieprijzen. Leveranciers zullen hun voorschotten minstens drie keer per jaar herzien.
03/03/2023 - Consumentenbescherming: grenzen aan deur-tot-deur verkoop
De Belgische ministers hebben een ontwerpdecreet goedgekeurd dat de ondertekening van energiecontracten tijdens ongevraagde bezoeken verbiedt. De minimale wachtperiode voordat een contract wordt afgesloten is 3 dagen. De voorwaarden van het contract kunnen tijdens deze periode niet worden gewijzigd. Consumenten kunnen deze bezoeken gedurende een jaar weigeren. Het doel van deze maatregel is de deur-aan-deur verkooppraktijken strakker te reguleren.
06/03/2023 - De verlenging van kernenergie: rapport besteld bij Elia en Engie om de bevoorradingszekerheid tijdens de winters van 2025 tot 2027 te garanderen
De federale regering bestudeert de rapporten van het FANC over de bevoorradingszekerheid voor de winters van 2025-26 en 2026-27. Elia waarschuwt voor een potentieel tekort, waardoor bijkomende nucleaire capaciteit nodig is. De ministeriële commissie heeft Engie en Elia gevraagd om verslag uit te brengen over twee scenario's: tijdelijke verlenging van oudere reactoren of gebruik van nieuwere reactoren. Het FANC geeft de voorkeur aan de tweede optie vanwege hun robuustheid en beveelt een gefaseerde modernisering van de meest recente aan. De regering (Kern) raadpleegt Engie formeel over deze veiligheidsopties.
14/03/2023 - Hervorming van de Europese elektriciteitsmarkt: prijsstabilisatie door langetermijncontracten
De Europese Commissie heeft haar hervorming om de elektriciteitsmarkt te stabiliseren afgerond. Het stimuleren van langetermijncontracten moet het concurrentievermogen van bedrijven ondersteunen, het gebruik van fossiele brandstoffen verminderen en stabiele prijzen voor consumenten kunnen garanderen. Langetermijncontracten en stroomafname-overeenkomsten (PPA's) worden aangemoedigd om lage prijzen op lange termijn te bieden. De Commissie hoopt haar hervorming voor komende winter af te ronden, na onderhandelingen met het Europees Parlement en de Raad.
16/03/2023 – De Kamer stemt in met een permanente verlaging van de btw op gas en elektriciteit naar 6% en met een aanpassing van de accijnzen
De Kamer keurde het permanent verlaagde btw-tarief van 6% op gas en elektriciteit goed vanaf 1 april, in combinatie met een accijnshervorming. De aanvankelijk tijdelijke btw-verlaging om de energierekening te verlagen, wordt permanent, terwijl ook een accijnshervorming van kracht wordt om de kosten te temperen in het geval van sterke stijgingen van de energieprijzen.
21/03/2023 – Wallonië: ecologische en milieudoelstellingen versterkt met de goedkeuring van het Plan Air Climat Énergie 2030
De Waalse regering heeft het Plan Air Climat Energie 2030 (PACE 2030) aangenomen, waarin ze de ambitieuze doelstellingen voor milieu en energie bevestigen. Het plan heeft als doel de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 55% te verminderen, het gebruik van hernieuwbare energie te verdubbelen en de lucht-kwaliteit te verbeteren. De maatregelen omvatten verplichtingen om gebouwen te renoveren en fossiele brandstoffen geleidelijk uit te bannen tegen 2050. Het plan biedt ook duurzame werkgelegenheid en nieuwe opleidingen.
24/03/2023 - Belgische strategie voor groene waterstof: zes industriële projecten krijgen federale financiering
De Belgische federale overheid kent €30 miljoen toe aan zes groene waterstofprojecten, waaronder die van John Cockerill, Bekaert, Luminus , Umicore en Fluxys. De financiering, het resultaat van een EU-projectoproep, is bedoeld om de productie, het transport en het gebruik van groene waterstof te ontwikkelen. Tot de laureaten behoren bedrijven die werken aan complete ecosystemen, de versterking van waterstoftransportleidingen en andere initiatieven. Een tweede projectoproep komt er eind dit jaar. Deze financiering ondersteunt de strategie van de federale regering om van België een groene waterstofhub in Europa te maken.
27/03/2023 – Energieleveranciers ondertekenen een gedragscode voor een betere bescherming van kmo's en zelfstandigen in België
De belangrijkste Belgische energieleveranciers, die meer dan 90% van de markt vertegenwoordigen, hebben een gedragscode ondertekend om KMO's en zelfstandigen op de elektriciteits- en gassector te beschermen. De code, die een reactie is op de stijgende energieprijzen, bevat maatregelen zoals het beperken van de vereiste garanties tot vier maanden, de mogelijkheid om facturen op afbetaling te herzien en redelijke termijnen voor de behandeling van klachten. Ook moet er meer transparantie komen in marketing- en verkooppraktijken. De bindende tekst treedt over 30 dagen in werking. De Economische Inspectie zal erop toezien dat de gedragscode correct wordt toegepast.
28/03/2023 - Op weg naar jaarlijkse prijsvergelijking: Energiecommissie van de Kamer keurt warmtepompnorm goed
De Energiecommissie van de Kamer heeft de invoering van een "warmtepompnorm" goedgekeurd om jaarlijks het verschil in energiekosten tussen dit soort verwarming en een systeem op basis van fossiele brandstoffen te evalueren. De CREG zal aanbevelingen kunnen doen om verwarming via warmtepompen aan te moedigen als de prijzen ongunstig evolueren. Nvdr: De tekst zal worden goedgekeurd op de plenaire vergadering van 20 april 2023.
28/03/2023 - EU Klaar voor benzine- en dieselverbod vanaf 2035
De EU verbiedt vanaf 2035 nieuwe diesel- en benzineauto's, in haar streven naar klimaatneutraliteit in 2050. Auto's moeten vanaf 2030 55% minder CO2 uitstoten en tegen 2035 geen CO2 meer uitstoten. Duitsland blokkeerde tijdelijk het akkoord door ruimte te vragen voor synthetische brandstoffen. Uiteindelijk kwam het akkoord door een apart voorstel over e-fuels.
29/03/2023 - Vlaams Parlement debatteert over kosten van energiedelen
Het Vlaams Parlement debatteert over de vergoedingen die bepaalde leveranciers aanrekenen voor de verkoop van overtollige elektriciteit in het kader van een energiedelen. De Vlaamse regering promoot het delen van energie. FEBEG staat open voor een diepgaande discussie om een eerlijk model te vinden voor het delen van de kosten en baten van energiedelen. Ze wijst op de technische uitdagingen en administratieve kosten die met deze praktijk gepaard gaan.
31/03/2023- Vlaams akkoord over het Ventilustracé
De Vlaamse regering is het eens over een voorkeurstracé voor Ventilus, de hoogspanningslijn die dwars door West-Vlaanderen moet komen om stroom van windmolenparken op zee naar het binnenland te brengen. Volgens de regering worden met het gekozen tracé zo weinig mogelijk mensen getroffen, al zal de hoogspanningslijn toch nog in de buurt komen van enkele honderden woningen en bedrijven.
April
13/04/2023 – Het Grondwettelijk Hof valideert de bijzondere energievolmachten van Wallonië in geval van crisis
Het Grondwettelijk Hof heeft het beroep van FEBEG verworpen tegen een Waals decreet dat de overheid speciale volmachten geeft om het recht van de bewoners op energie te waarborgen tijdens toekomstige crisissen (na de overstromingen in juli 2021). FEBEG vond dat het decreet te veel afwijkende bevoegdheden toekende. Maar het Hof oordeelde dat het in overeenstemming was met het recht op behoorlijke huisvesting in de Grondwet. Het Hof benadrukte dat het parlement de uitvoerende macht de bevoegdheid kan geven om in uitzonderlijke omstandigheden doelstellingen van algemeen belang te verwezenlijken, op voorwaarde dat de voorwaarden nauwkeurig zijn omschreven en de maatregelen strikt beperkt zijn. Het Hof oordeelde dat aan deze voorwaarden was voldaan.
18/04/2023 – De federale regering ziet af van een veiling voor extra capaciteit voor de winter van 2024-2025
De regering ziet af van een capaciteitsveiling voor de winter van 2024-2025 door de bezorgdheid over de Franse kerncentrales, die tot een tekort van 500 MW zouden kunnen leiden. Een studie van Elia suggereert echter dat België geen extra capaciteit nodig zal hebben en voorspelt zelfs een overschot van 100 MW. De crisis in de Franse kerncentrales wordt gedeeltelijk gecompenseerd door een lager verbruik, meer opslag en een vermindering van het aantal geplande nucleaire onderbrekingen.
21/04/2023 – België wil zijn windenergiecapaciteit in de Noordzee verdrievoudigen tegen 2030
Tegen 2030 zijn de drie nieuwe windparken in de Prinses Elisabethzone van de Noordzee operationeel, waardoor de Belgische capaciteit verdrievoudigt tot 6 GW. Dit is genoeg om alle Belgische huishoudens te bevoorraden. De regering heeft de aanbestedingscriteria vastgelegd, waarbij prioriteit wordt gegeven aan publieke deelname en KMO's en de industrie moet directe toegang krijgen tot windenergie. Investeerders hebben 9 maanden de tijd om hun bod in te dienen zodra de EU haar goedkeuring heeft gegeven.
24/04/2023 – Top van Oostende: Negen landen ambiëren groene Noordzee-energie
De Noordzeecoalitie breidt zich uit tot negen landen. Samen streven ze naar een groene energiecentrale op de Noordzee. De Belgische regering organiseerde in mei 2022 een top in Oostende waarop al een akkoord werd gesloten (tussen BE, DK, DE en BE) om de offshore windmolencapaciteit tegen 2050 te vertien-voudigen. De ambitie groeit nu naar 134 GW capaciteit in 2030 en meer dan 300 GW in 2050, dankzij de aansluiting van FR, UK, IE, NO en LU. Standaardisering, snelheid van uitvoering en hernieuwbare energie staan centraal. Het doel is onafhankelijk te zijn van fossiele brandstoffen en toegang tot groene, betaalbare energie. België behoort tot de wereldleiders in de offshore windmolenindustrie.
25/04/2023 - De Europese Commissie lanceert gezamenlijke gasaankopen na een jaar voorbereiding
Bedrijven kunnen hun behoeften voor gasaankoop op een Europees platform aangeven, in de hoop dat de eerste contracten voor de zomer getekend worden. Dit initiatief volgt op de Russische invasie in Oekraïne vorig jaar, waarbij lidstaten worden aangemoedigd collectief gas aan te kopen voor lagere prijzen. Deelnemende bedrijven onderhandelen direct met leveranciers. Het doel is 15% van de nationale gasopslagcapaciteit via gezamenlijke aankopen te realiseren en vooral betere prijzen te bekomen.
Mei
09/05/2023 - Herziening van de wetgeving om de energie-infrastructuur beter te beschermen
De energiecommissie van de Kamer heeft unaniem een wetsvoorstel van de minister van Energie goedgekeurd dat de beveiliging van kritieke energie-infrastructuur wil versterken. De wetgeving wijzigt de bestaande wetgeving om exploitanten te verplichten interne en externe audits uit te voeren om ervoor te zorgen dat beveiligingsmaatregelen worden toegepast. De administratie zal toezicht houden op deze audits, met als doel de beveiligingsplannen waar nodig te verbeteren. Deze wijzigingen volgen op de toename van het aantal exploitanten van kritieke infrastructuur in ons land en de verhoogde waakzaamheid na recente incidenten, zoals de sabotage van de Nord Stream-gaspijpleiding. Nvdr: deze wet wordt uiteindelijk op 25 mei in de plenaire vergadering aangenomen.
11/05/2023 - Intentieverklaring voor tweede hoogspanningslijn België-Duitsland ondertekend
De Minister van Energie Tinne Van der Straeten heeft met haar Duitse ambtsgenoot van deelstaat Noordrijn-Westfalen een intentieverklaring getekend om een tweede hoogspanningslijn tussen België en Duitsland te onderzoeken. Dit volgt op een eerder akkoord tussen Elia en Amprion voor een extra interconnector (bovenop de reeds bestaande ALEGrO), vanwege toenemende elektriciteitsvraag door industrie, warmtepompen en elektrische auto's. De verklaring verdubbelt mogelijk de huidige interconnectiecapaciteit en markeert een eerste politieke stap, zonder directe bevestiging van de hoogspanningslijn, waarvan de realisatie niet vóór 2037 wordt verwacht.
12/05/2023 - Herziening Vlaams Energie-Klimaatplan: een doelstelling van 40% en kritiek van de oppositie
De Vlaamse regering heeft een herziening van haar Energie-Klimaatplan goedgekeurd, met als nieuwe doelstelling de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 40% te verminderen. De aanpassingen omvatten de afschaffing van de premies voor gascondensatieketels, hogere premies voor warmtepompen, de verlenging van de kilometerheffing voor vrachtwagens en steun voor de elektrificatie van auto's. De oppositie is kritisch over de maatregelen, die onvoldoende worden geacht om de klimaatdoelstellingen te halen. Het benadrukt het gebrek aan ambitie ten opzichte van de Europese doelstelling van -47%.
15/05/2023 - Vlaanderen verlicht energiefactuur d.m.v. verlaging van het quotum voor groene stroom
Vlaams minister van Energie, Zuhal Demir, verlaagt opnieuw de verplichte quota voor groenestroomcertificaten. Dit zal de energiefactuur voor consumenten verlagen. De verlaging komt er omdat meer hernieuwbare energie-installaties zonder steun kunnen werken en er een verschuiving is van exploitatiesteun naar investeringssteun. Hierdoor wordt naar schatting volgend jaar 124 miljoen euro bespaard door de klanten en tegen 2030 een totaal van 740 miljoen euro, nadat vorig jaar al 1,2 miljard euro werd bespaard.
15/05/2023 – België: plan voor de ontmanteling van windturbines in de Noordzee
De Belgische autoriteiten hebben het eerste ontmantelingsplan onthuld voor offshore windturbines van de eerste generatie in de Belgische Noordzee. Het plan werd ontwikkeld door verschillende belanghebbenden en anticipeert op de verwijdering van windturbines die 10 tot 15 jaar oud zijn. Tijdens de besprekingen werden methoden onderzocht om wieken te recycleren en funderingen te verwijderen, terwijl financiële zorgen voor exploitanten aan de orde werden gesteld. De minister voor de Noordzee benadrukte het belang van deze planning om publieke en private partners voor te bereiden en 's werelds leidende positie in offshore windenergie te behouden.
16/05/2023 - Mijlpaal bereikt: 2,5 Miljoen Digitale Meters in Vlaanderen
Vlaamse distributienetbeheerder Fluvius installeert de 2,5 miljoenste digitale energiemeter in Vlaanderen, wat overeenkomt met 40% van de woningen. De overgang naar digitale meters begon in 2019 en bereikte in 2022 1,5 miljoen meters. Een derde van de huishoudens gebruikt actief hun verbruiksgegevens. De digitale meter ondersteunt de energietransitie naar duurzame energiebronnen en biedt opties voor beter gebruik van zonne-energie.
26/05/2023 – Uitgebreid sociaal tarief voor VT-begunstigden afgeschaft op 1 juli
Het uitgebreide sociale tarief voor elektriciteit en gas kostte volgens een studie van de CREG bijna 1,7 miljard euro. Het werd in 2021 ingevoerd om huishoudens in moeilijkheden te ondersteunen en bood verlaagde tarieven aan de betrokken begunstigden. Vanaf 1 juli wordt het afgeschaft, wat gevolgen heeft voor meer dan 300.000 gasklanten en 500.000 elektriciteitsklanten. Deze klanten zullen zich nu moeten herpositioneren op de commerciële markt.
Juni
02/06/2023 - Potentiële terugbetaling van €190 miljoen aan steun voor offshore windparken
Door een aanpassing van het steunmechanisme voor offshore windparken zullen de laatste vijf parken een deel van de ontvangen steun moeten terugbetalen. Deze aanpassing, gebaseerd op tweezijdige contracts for difference (CfD), houdt in dat overtollige winsten automatisch worden teruggegeven aan de staat wanneer de energieprijzen stijgen. De minister van Energie schat dat dit jaar ongeveer €190 miljoen zal worden teruggegeven aan de staat. Dit systeem is van toepassing op de meest recente parken die na 2017 operationeel zijn geworden, waardoor potentieel hoge winsten worden gegenereerd.
06/06/2023 - Recordbedrag van 160 miljoen euro aan oninbare energiefacturen in België
De gestegen energiefacturen in 2022 veroorzaakten een record van 160 miljoen euro aan onbetaalde rekeningen, volgens FEBEG. Hoewel het percentage onbetaalde facturen vergelijkbaar is met voorgaande jaren (0.65%), is het totale bedrag fors gestegen door de hoge prijzen. Deze oninbare facturen vertegenwoordigen bijna de helft van het verlies van de vijf grootste leveranciers, wat leidt tot een verslechterde financiële situatie in de sector. De energie-leveranciers wijten de situatie ook aan de vaste contracten aan goedkopere prijzen voor klanten die zij blijven waarborgen, terwijl zij zelf hogere marktprijzen en extreem hoge onbalanskosten betalen. De vijf grootste leveranciers leden een verlies met een gemiddeld negatieve Ebit margin van -1,4% in 2022 (leveranciersactiviteiten perimeter).
13/06/2023 - De minister van Energie waarschuwt de Waalse regering voor de risico's door het uitstel van de voltooiing van de Boucle du Hainaut
De federale minster van Energie heeft de Waalse regering gewaarschuwd voor mogelijke vertragingen bij het Boucle du Hainaut-project en wijst op de negatieve gevolgen: hogere elektriciteitsprijzen, meer CO2-uitstoot en banenverlies. Het project, dat van cruciaal belang is voor offshore windenergie, stuit op lokaal verzet, waar discussie is over de installatiemethode (bovengronds vs. ondergronds). De minister betreurt de analyses die het project vertragen. Minister Borsus bekritiseert deze opmerkingen en stelt voor om het beleid voor kerncentrales te herzien.
23/06/2023 - Grote en kleine energiebedrijven vechten belasting op overwinsten aan
Bij het Grondwettelijk Hof is beroep aangetekend tegen de belasting op overwinsten van elektriciteitsproducenten. Deze werd door de regering ingevoerd om beslag te leggen op overtollige inkomsten als gevolg van de stijging van de energieprijzen.
23/06/2023 - Afscheid van 60 jaar gaswinning in Nederland (Groningenveld)
Nederland stopt op 1 oktober 2023 met de gaswinning in het Groningenveld, waarmee een einde komt aan 60 jaar exploitatie. Ondanks zorgen over tekorten als gevolg van de situatie in Oekraïne, blijft de sluiting symbolisch. De regering overweegt een beperkte heropening indien nodig, maar is van plan om de putten volgend jaar definitief te sluiten. Er is ook een nieuwe stikstoffabriek goedgekeurd voor de productie van gas met kenmerken die vergelijkbaar zijn met die van Groningen-gas (laagcalorisch gas). Een parlementaire commissie benadrukt de morele verantwoordelijkheid om een einde te maken aan deze exploitatie, voor het welzijn van de inwoners van de regio Groningen.
26/06/2023 - Europa lanceert tweede ronde van gezamenlijke gasaankoop voor energieonafhankelijkheid
Na een succesvolle eerste aanbesteding van bijna 11 miljard kubieke meter gas in mei, krijgen Europese bedrijven krijgen opnieuw de kans om deel te nemen aan een gemeenschappelijke gasaankoop. Tussen 26 juni en 3 juli kunnen ze op het platform AggregateEU aangeven hoeveel gas ze willen aankopen voor leveringen van augustus 2023 tot maart 2025. De lidstaten streven naar minstens 15 procent van hun nationale streefcijfer voor gasopslag via deze gezamenlijke aankopen.
26/06/2023 - Belgisch energie-klimaatplan opgeschort
De Brusselse klimaatminister Alain Maron, die momenteel voorzitter is van de Nationale Klimaatcommissie, is niet van plan om het Belgische energie-klimaatplan in te dienen bij de Europese Commissie, tenzij Vlaanderen zijn ambities bijstelt of financiële garanties biedt. De EU eist een vermindering van de CO2-uitstoot met 55% tegen 2030, maar België heeft een doelstelling van 47%, waarbij Vlaanderen momenteel weigert om verder te gaan dan 40%. De impasse duurt voort ondanks overleg tussen de verschillende overheidsniveaus. De besprekingen worden voortgezet in afwachting van aanbevelingen in juni 2024.
28/06/2023 - Wallonie: Subsidies voor de energietransitie van netwerken
Het Waalse parlement heeft een voorstel van decreet goedgekeurd om subsidies toe te kennen aan distributienetbeheerders (DNB's) om zo de energietransitie te bevorderen. Het doel van deze subsidies is om de energie-efficiëntie van de netten te verbeteren, de capaciteit voor hernieuwbare energie te verhogen en de kosten van de overgang te beheersen. Deze maatregel is het resultaat van een project van minister Philippe Henry van Energie, ondanks eerdere kritiek van de regulator van de sector (CWaPE).
29/06/2023 - Tussentijds akkoord ondertekend over de levensduurverlenging van 2 kernreactoren en over de kosten van de kernafvalverwerking
Engie en de Belgische regering hebben een tussentijds akkoord getekend om de kernreactoren Tihange 3 en Doel 4 met 10 jaar te verlengen, met een vast bedrag van 15 miljard euro voor de kosten van de verwerking van kernafval. Dit bedrag komt bovenop de reeds voorziene bedragen, wat het totaal op 23 miljard euro brengt. Het is de bedoeling dat de twee betrokken eenheden in november 2026, of zelfs in november 2025, opnieuw worden opgestart. Het akkoord draagt de verplichting voor de afvalverwerking over aan de overheid. Engie is tevreden meter het akkoord vanwege de financiële zichtbaarheid. De eerste minister van zijn kant ziet de voordelen van de versterking van de energie en de koolstofvrije elektriciteitsproductie. De minister van Energie benadrukt de dringende noodzaak om onze energieafhankelijkheid te verminderen. De levensduurverlenging van 2 kernreactoren, samen met de versnelling van de energietransitie, zal hiertoe bijdragen.
Juli
06/07/2021 - Goedkeuring door de Kamer van het Belgische wetsvoorstel voor Waterstof. Een wereldprimeur
De Kamer keurt het wetsvoorstel voor waterstof van minister Tinne Van der Straeten goed. De tekst, die in februari in de commissie werd goedgekeurd, werd met kleine aanpassingen in de plenaire vergadering behandeld. Deze aanpassingen hebben voornamelijk betrekking op de overgangsperiode voor bestaande netwerken, zonder afbreuk te doen aan de oorspronkelijke doelstelling van de wet. Ze omvatten ook bepalingen voor de aanstelling van de netwerkbeheerder, met de mogelijkheid van subsidies. Deze wet, de eerste in zijn soort in de wereld, heeft tot doel een operator aan te stellen voor het transport van waterstof, die de toegang tot het netwerk en de kwaliteit van het gas garandeert.
07/07/2023 - Groen licht voor windturbines: nieuwe sectorale normen goedgekeurd in Vlaanderen
De Vlaamse regering keurde definitief de sectorale normen voor windturbines goed nadat ze in 2020 waren vernietigd door het ontbreken van een milieueffectbeoordeling. Minister van Omgeving Zuhal Demir stelde eerst een tijdelijk nooddecreet op en voert nu, na het nodige milieueffectenrapport, nieuwe sectorale normen in. Die normen over geluid, slagschaduw en veiligheid zijn hetzelfde als de oorspronkelijke, maar volgens minister Demir nu "juridisch zeker" vanwege de juiste procedure. Een arrest van het Hof van Justitie van de EU in juni 2020 leidde tot de ongeldigverklaring van het Vlaamse regelgevingskader voor windturbines. Demir voerde als tussenoplossing een nooddecreet in en startte vervolgens een milieueffectenrapport op om nieuwe sectorale normen vast te stellen. Dit proces is nu doorlopen, waardoor er weer sectorale normen zijn met een juridisch solide basis, cruciaal voor toekomstige investeringen in hernieuwbare energie.
14/07/2023 - Vlaamse regering bundelt VREG en WaterRegulator tot nieuwe nutsregulator
De Vlaamse regering keurt de samenvoeging van VREG en de WaterRegulator goed tot een nieuwe Vlaamse Nutsregulator. Deze gecombineerde waakhond zal toezicht houden op diverse netwerken, inclusief elektriciteit, gas, warmte, koude, riolering en drinkwater, met mogelijke toevoeging van CO2 en waterstof.
14/07/2023 - 250 miljoen subsidie voor een Belgisch-Duitse waterstofverbinding
De Ministerraad keurde een subsidie van €250 miljoen goed om een waterstofverbinding met Duitsland te creëren en het waterstoftransportnetwerk tussen de industriële clusters van Gent, Antwerpen, Bergen, Charleroi en Luik te ontwikkelen. In april 2022 werd 300 miljoen euro vrijgemaakt voor waterstof- en CO2-infrastructuur; 250 miljoen euro zal worden gebruikt voor de Belgisch-Duitse infrastructuur, over de rest wordt later beslist.
20/07/2023 - Start van onderzoeksprogramma voor kleine modulaire kerncentrales (SMR's)
De ministerraad keurde het stappenplan goed voor het onderzoeksprogramma naar kleine modulaire kerncentrales (SMR's) onder leiding van het SCK-onderzoekscentrum. Het programma begint in september en beoogt tegen 2040 een demonstratiemodel te realiseren. Naast de verlenging van de levensduur van bestaande centrales investeert de regering 100 miljoen euro voor 2023-2028 in SMR-onderzoek. Het plan omvat technologie-onderzoek, reactorontwerp en vergunnings-voorbereiding, met de bouw van het demonstratiemodel vanaf 2035. Industriële partners brengen ook 75 miljoen euro in via eigen onderzoekers en middelen.
Augustus
02/08/2023 - CREG weigert Elia’s rendementsverhogingsvoorstel
De CREG weigert Elia's voorstel voor een rendementsverhoging op eigen kapitaal van 5,8% naar 7,6%. De voorgestelde stijging zou €100 miljoen extra kosten met zich meebrengen voor de stroomfactuur. De regulator baseert zich voor de beslissing op de eerder goedgekeurde tariefmethodologie van juni 2022. In een reactie benadrukt Elia de noodzaak van hun investerings-programma van €7,2 miljard voor energietransitie, met beperkte impact op eindfactuur.
September
08/09/2023 - Federale ministerraad verhoogt budget Ombudsdienst voor Energie
De ministerraad verhoogt het budget van de Ombudsdienst voor Energie met €404.438 naar €2.712.256 voor 2024. Deze dienst helpt consumenten bij geschillen met energieleveranciers en wordt versterkt door de toegenomen vragen naar aanleiding van de energieprijzencrisis.
15/09/2023 - Nieuwe onderzoekscentra voor waterstof in Antwerpen en Charleroi: federale overheid keurt investering van €16,2 miljoen goed
De ministerraad heeft de oprichting goedgekeurd van twee strategische waterstofonderzoekscentra, het 'VKHyLab', in Antwerpen en Charleroi. Met een investering van 16,2 miljoen euro uit het Relanceplan zullen deze centra zich richten op specifieke gebieden zoals petrochemie, transport, offshore energieproductie en zware industrie zoals staal en cement. Het doel is om de positie van België op het gebied van waterstof als Europese hub en in technologisch onderzoek te versterken. Het von Karman Institute zal de sites beheren. De werken zullen starten in 2025 en voltooid zijn in 2026-2027.
15/09/2023 – Besluit gewijzigd om te voldoen aan de eisen van de FANC voor de uitbreiding van Doel 4 en Tihange 3
De Ministerraad heeft de wijziging van het besluit goedgekeurd voor de verlenging van de reactoren Doel 4 en Tihange 3 vanaf winter 2025-26, in overeenstemming met de veiligheidsvereisten van het FANC. Deze wijziging laat toe om werken uit te voeren terwijl de centrales functionneren, om ervoor te zorgen dat ze veilig en vroeger dan gepland opnieuw kunnen worden opgestart.
29/09/2023 - Opening van de Boucle de l'Est in Stavelot: een stap vooruit voor energie- en milieu
In aanwezigheid van de Waalse minister van Energie, Philippe Henry, huldigde Elia “Stap 2” in van de Boucle de l'Est in Stavelot, waarbij de capaciteit van de twee delen wordt verhoogd van 1x70 kV naar 2x110 kV over 25 km tussen Bévercé en Trois-Ponts. Dit project, dat cruciaal is voor de bevoorradingszekerheid en de integratie van hernieuwbare energiebronnen, heeft tot doel de permanente en flexibele windproductie te verhogen van 65 MW tot 480 MW. Het zorgt ook voor ecologisch behoud en duurzame lokale partnerschappen.
29/09/2023 – De Europese Commissie keurt het gewijzigde Belgische CRM goed, inclusief de verlenging met tien jaar van twee kerncentrales
In het kader van de EU-staatssteunregels heeft de Europese Commissie wijzigingen goedgekeurd aan het capaciteits-vergoedingsmechanisme (CRM), waaronder de verlenging van Tihange 3 en Doel 4 met 10 jaar, de toevoeging van strengere CO2-drempels en financiële aanpassingen.
Oktober
01/10/2023 – Nederland stopt de exploitatie van grootste gasveld van Europa bij Groningen
Nederland heeft de gaswinning in Groningen, het grootste gasveld van Europa, na 60 jaar stilgelegd. Deze beslissing werd genomen naar aanleiding van aardbevingen die verband hielden met deze activiteit. Het zou echter nog mogelijk zijn om het veld volgend jaar bij uitzondering weer te openen.
03/10/2023 - Vergunning verkregen voor het Prinses Elisabeth-eiland: start van de werken gepland voor 2024
Het Prinses Elisabeth-eiland, de toekomstige energiehub van België, krijgt zijn vergunning voor de start van de werken in maart 2024. Minister Van Der Straeten verwelkomde deze stap voorwaarts en prees het milieuengagement van Elia, waarbij hij het belang van het behoud van het maritieme leven benadrukte.
04/10/2023 - Studie sluit een derde energiezone in het Belgische deel van de Noordzee uit
Een studie van Arcadis in opdracht van de regering sluit de bouw van een derde energiezone in de Noordzee uit omwille van mogelijke conflicten met andere activiteiten. Minister van Energie Tinne Van der Straeten vindt dat de conclusies van deze studie de deur niet sluiten voor een duurzame energiecentrale op de Noordzee. Ze wijst erop dat de studie slechts één van de pistes bekijkt - die van een derde offshore zone - om de doelstelling van 8 GW tegen 2040 te halen.
05/10/2023 – Vergoeding voor het loskoppelen van PV-omvormers: definitief voorstel van de CWaPE aan de Waalse regering
De CWaPE stelt een compensatieregeling voor aan eigenaars van PV- panelen in het geval omvormers uitvallen. Deze regeling voorziet in een gemiddelde compensatie van €55,00 voor een standaardinstallatie, met een jaarlijkse bonus van 25% om oudere gevallen met voorrang op te lossen. Het doel is om investeerders/consumenten gerust te stellen en tegelijkertijd netbeheerders aan te moedigen om spanningsproblemen snel op te lossen. Het voorstel wordt momenteel bestudeerd door de Waalse regering.
12/10/2023 - Relanceplan: projectoproep van 30 miljoen euro voor netten van hernieuwbare warmte in Wallonië
De Waalse regering lanceert een projectoproep van 30 miljoen euro voor warmtenetten die werken op hernieuwbare energie-bronnen, 250 consumenten bedienen of een potentieel van 2 MW hebben. Het doel is om de levensvatbaarheid van warmtenetten als duurzame oplossing aan te tonen en de geselecteerde projecten goed te keuren tegen februari 2024, met de start van de werkzaamheden in maart.
12/10/2023 - Einde van de subsidie voor PV- panelen in Wallonië vanaf 2024
De Waalse regering keurde een decreet goed dat een einde maakt aan de subsidies voor nieuwe PV-installaties vanaf 1 januari 2024, in overeenstemming met een Europese richtlijn. Nieuwe installaties zullen niet langer van deze compensatie genieten en moeten uitgerust worden met terugdraaiende tellers om de afname en de injecties afzonderlijk te meten. Bestaande installaties zullen tot 2030 van deze compensatie genieten.
17/10/2023 – EU-ministers van energie en elektriciteit bereiken akkoord over hervorming Europese elektriciteitsmarkten
De EU-ministers van Energie hebben een akkoord bereikt over de hervorming van de elektriciteitsmarkten, inclusief mogelijke steun voor bestaande kerncentrales. De hervorming heeft tot doel de facturen te stabiliseren door langetermijncontracten te bevorderen. Het gebruik van "Contracts for Difference" (CfD) wordt verplicht voor alle overheidsinvesteringen in nieuwe koolstofarme faciliteiten. Het debat ging vooral over CfD's voor bestaande elektriciteitscentrales en over capaciteitsmechanismen (CRM's).
19/10/2023 - Onberekenbare overwinsten: Waalse regering ziet af van belasting
De Waalse regering besluit overwinsten in hernieuwbare energie niet te belasten, aangezien ze die niet kan becijferen. In september 2022 kondigde de regering een plan aan tegen deze overwinsten, maar CWaPE, de Waalse energieregulator, kon ze niet berekenen. Minister Henry bevestigt het opgeven van het project en de stilzwijgende intrekking van de belastingbeslissing.
26/10/2023 - Het Kamer keurt de ontwerpwet op de accijnzen goed en hervormt het bestuur van Elia
De Kamer heeft het wetsontwerp goedgekeurd dat vijf koninklijke besluiten bevestigt met betrekking tot de invoering van nieuwe federale accijnzen, die het federale aandeel op energiefacturen bevriezen. De hervorming, die werd ingevoerd bij het begin van de energiecrisis, vervangt de federale toeslagen door conform de Europese richtlijnen inzake energiebelasting. Een andere wet die vandaag werd goedgekeurd past het bestuur van Elia aan de Europese ontwikkelingen aan en bevordert de energietransitie.
28/10/2023 - ETS 2: Vlaanderen claimt bevoegdheid over emissierechten
Vlaanderen wil de volledige bevoegdheid over het emissie-handelssysteem 'ETS 2' voor transport en gebouwen. Ze beroept zich daarbij op de grote bijdrage van de Vlaamse industrie. De Vlaamse regering stelt dat de inkomsten van het systeem in de eerste plaats moeten gaan naar diegenen die het meest bijdragen. Er zijn spanningen tussen de deelstaten, waarbij andere regio's kritiek hebben op de beperkte ambities van Vlaanderen om de uitstoot te verminderen.
30/10/2023 - CRM-veiling: steun voor gascentrale Vilvoorde en batterijprojecten
Bij de recentste CRM-veiling – voor winter 2027-2028 - zijn subsidies toegekend voor de levensduurverlenging van de gascentrale in Vilvoorde en nieuwe batterijprojecten.
November
10/11/2023 - Jaarlijkse premie van 160 euro voor wie een sociaal tarief heeft én aangesloten is op een collectief gasverwarmingssysteem
Minister Van der Straeten stelt een jaarlijkse premie voor van 160 euro voor huishoudens die zijn aangesloten op collectieve gasverwarming. Dit wetsvoorstel wil een ongelijkheid rechtzetten die ongeveer 60.000 gezinnen treft. Op dit moment profiteren deze huishoudens niet van het sociaal tarief omdat ze zijn aangesloten op collectieve ketels. De minister benadrukt de kracht van het sociaal tarief om de meest kwetsbare gezinnen te beschermen.
14/11/2023 – De CREG keurt de tarieven van Elia voor 2024-2027 goed: een gemiddelde stijging van 77% om ambitieuze investeringen te kunnen financieren
Deze verhoging, goedgekeurd door de toezichthouder, moet de toenemende elektrificatie ondersteunen, zoals de projecten 'Ventilus' en de 'Boucle du Hainaut'. Elia zal over deze periode 6,4 miljard euro investeren. Ondanks de aanzienlijke kosten benadrukt Elia de snelle afschrijving van deze investeringen en de beperkte impact op de factuur van de consumenten (ongeveer 40 euro/jaar extra vanaf 2025).
28/11/2023 - De Europese Commissie kondigt 166 grensoverschrijdende infrastructuurprojecten aan om hernieuwbare energie te ondersteunen
Deze projecten, die in aanmerking komen voor financiële steun van de EU, sluiten fossiele brandstoffen uit en omvatten interconnecties voor elektriciteit, slimme netwerken voor offshore windparken, waterstof- en CO2-infrastructuur. De betrokken projecten profiteren van vereenvoudigde vergunningsprocedures. De EU streeft naar 42,5% hernieuwbare energie in 2030 en ondersteunt daarmee een reductie van de uitstoot van broeikasgassen met 55%. De Europese Commissie schat dat er tot 2023 584 miljard euro nodig zal zijn om de Europese elektriciteitsnetwerken te moderniseren.
December
01/12/2023 - Wallonië: 4,2 miljoen euro voor energieloketten
De Waalse regering trekt €4,2 miljoen uit voor de energiekantoren, waarvan €940.000 naar de 7 meest gevraagde kantoren gaat. Met deze subsidie kan elk van hen gedurende 2 jaar een voltijdse kracht aanwerven om huishoudens met een laag inkomen te helpen toegang te krijgen tot subsidies voor energierenovatie. De energiekantoren bieden technisch toezicht en hulp aan burgers.
08/12/2023 - Groen licht van de EU voor het herziene Belgische relanceplan en de voorfinanciering ervan
Het herziene Belgische relanceplan is goedgekeurd door de EU-ministers van Financiën, waarbij 145 miljoen euro aan voorfinanciering is vrijgemaakt voor het energiehoofdstuk REPowerEU. Deze herziening omvat 21 nieuwe projecten en 4 hervormingen voor de energietransitie, voor een totaalbedrag van 725 miljoen euro. Het totale plan, geschat op 5,3 miljard euro, zal voornamelijk worden gefinancierd door Europese subsidies (5,034 miljard euro) en leningen (264 miljoen euro). Dit totale plan ondersteunt 119 projecten en 40 hervormingen. In de loop van 2024 zal België bij de Commissie twee nieuwe betalingsverzoeken indienen voor een totaalbedrag van 2,6 miljard euro.
13/12/2023 - De Belgische regering heeft een overeenkomst getekend met Engie-Electrabel voor de verlenging van twee kernreactoren en het beheer van het nucleaire passief
Deze complexe tekst, het resultaat van 19 maanden onderhandelen, omvat acht contracten, drie wetten en een Koninklijk Besluit van meer dan 1000 bladzijden. Na goedkeuring door het Selectiecomité zullen de contracten worden voorgelegd aan de Europese Commissie en de wetteksten aan de Raad van State en vervolgens aan het Parlement. Dit besluit wordt door de premier beschouwd als een van de belangrijkste maatregelen van het Vivaldi-programma. Tegelijkertijd heeft de uitvoerende macht de criteria voor de aanbesteding gevalideerd om de uitbreiding van de windproductie in de Noordzee te garanderen. Het is de ambitie van de regering om de windcapaciteit op zee te verdrievoudigen.
13/12/2023 – Batterijen en offshore windturbines om nucleaire overeenkomst af te ronden
De Belgische regering heeft de ambitie om haar offshore windcapaciteit aanzienlijk te verhogen, met als doel 5,8 gigawatt via de nieuwe toevoeging van het toekomstige energie-eiland Prinses Elisabeth. Het akkoord over de verlenging van kernreactoren gaat gepaard met extra batterijcapaciteit en nieuwe windmolenparken op zee. Vanaf eind volgend jaar worden aanbestedingen uitgeschreven voor 700 megawatt, gevolgd door partijen van 1.400 megawatt, met als doel 8 GW aan energie in de Noordzee tegen 2040. Bij deze duurzame energieprojecten ligt de nadruk op publieke participatie en duurzaamheid.
13/12/2023 - Historisch akkoord op COP28 op weg naar het einde van fossiele brandstoffen
COP28 in Dubai betekende een vooruitgang in de richting van het einde van fossiele brandstoffen, met bijna 200 landen die een "global deal" aannamen waarin de energietransitie wordt verplicht om tegen 2050 koolstofneutraal te zijn. De baanbrekende overeenkomst roept op tot een verdrievoudiging van hernieuwbare energie, een verdubbeling van de energie-efficiëntie tegen 2030 en een vermindering van de methaanuitstoot. Critici wijzen echter op de dubbelzinnige formuleringen over overgangsbrandstoffen en het gebrek aan concrete actie. COP28 heeft ook fondsen gemobiliseerd, maar de klimaatfinanciering voor de landen in het Zuiden blijft ontoereikend, waardoor de verwachtingen voor COP29 in Azerbeidzjan volgend jaar hooggespannen zijn.
14/12/2023 - Waalse en Europese subsidie: 35 miljoen voor slimme energienetwerken
De Waalse regering kent bijna 35 miljoen euro toe aan ORES en RESA om hun energienetwerken te moderniseren en de infrastructuur intelligenter te maken. Deze subsidie, die deel uitmaakt van het Waalse en Europese relanceplan, is bedoeld om de impact van de investeringen op de factuur van de consument te beperken. Deze steun maakt deel uit van een totaalbudget van € 214 miljoen dat door de Waalse regering is gereserveerd om de beheerders van energiedistributienetwerken in Wallonië te ondersteunen.
14/12/2023 De Kamer neemt de energiewet aan die de subsidies voor windturbines in de Noordzee verlengt van 15 naar 20 jaar
Aangezien het hier gaat om staatssteun aan de offshore windenergiesector, wordt de tekst nog voorgelegd aan de Europese Commissie.
19/12/2023 - Energiecrisismaatregelen met een jaar verlengd door EU
De situatie binnen de EU blijft fragiel na de inval in Oekraïne. Daarom hebben de Europese ministers van Energie besloten om de maatregelen die ze een jaar geleden hebben genomen om de crisis te verzachten, met een jaar te verlengen: het dynamische plafond voor de aardgasprijs, gezamenlijke gasaankopen en de versnelling van vergunningsprocedures voor hernieuwbare energieprojecten blijven dus van kracht in 2024.
20/12/2023 – Verplichting tot aanbieden van maandfacturatie vanaf januari 2024
Vanaf volgend jaar moeten alle energieleveranciers – ook de kleine - maandfacturatie aanbieden. Dit besliste de Vlaamse regering. Het systeem verzekert maandelijkse afrekeningen voor gas en elektriciteit, o.b.v. de reële afname en vervangt de voorschot-facturen, enkel voor de klanten die dit expliciet aanvragen. Maandfacturatie is niet mogelijk bij variabel contracten met kwartaal geïndexeerde spot-parameter.
23/12/2023 - Belgisch ministerie van Defensie past zijn roadmap aan om de invoering van windenergie op land te vergemakkelijken
De ministerraad heeft het stappenplan van Defensie goedgekeurd dat de installatie van windturbines in Wallonië en de Westhoek moet vergemakkelijken zonder de militaire training te belemmeren. Er werden belangrijke aanpassingen doorgevoerd, waaronder de modernisering van de radar en veiligheids-herzieningen, waardoor de beperkingen voor de bouw van windturbines worden verminderd zonder de opleiding in het gedrang te brengen. Defensie speelt hiermee in op de groeiende vraag van de windindustrie naar hogere windturbines op land-locaties, met versoepelingen in de buurt van oefenterreinen en de luchtmachtbasis Koksijde.
Sleutelcijfers 2023
Downloads 2023
Je kunt hier ook volgende documenten downloaden:
- een slide-deck van alle hierboven samengevatte statistieken 2023 (.pdf)
- een slide-deck van al onze gedetailleerde statistieken 2023 (.pdf)
Voor nog meer details en informatie over ontwikkelingen in productie, consumptie, marktprijzen, capaciteit enz. ga naar onze specifieke pagina's: