De invoering van ETS2 - het emissiehandelssysteem van de Europese Unie, fase 2 - zal vanaf begin 2027 een koolstofprijs opleggen aan de gebouwen- en transportsector. Dit zal de prijs verhogen van alle fossiele brandstoffen die nog in deze sectoren worden gebruikt. Dit is een cruciale stap in de energietransitie en in de vermindering van de CO2-uitstoot in België en Europa.
Om deze wijzigingen te laten slagen en om de steun van het publiek te krijgen, is het essentieel dat de overheid haar informatie- en transparantieplicht naar het publiek toe vervult. Want 2027 is morgen! Duidelijke, proactieve communicatie is nodig om de bevolking voor te bereiden op de komende veranderingen.
Waarom wordt deze verplichting alleen opgelegd voor fossiele brandstoffen en niet voor elektriciteit? Om de eenvoudige reden dat gas- en kolengestookte elektriciteitscentrales al onder het huidige ETS1-emissiehandelssysteem vallen, dus er is al een koolstofprijs opgenomen voor elektriciteit.
Om de impact van deze koolstofprijs te verminderen, is het absoluut noodzakelijk dat we ons eindverbruik van energie prioritair verminderen. Daarom moeten we maatregelen om het energieverbruik te verminderen en de energie-efficiëntie te verbeteren blijven bevorderen en krachtig ondersteunen. Deze maatregelen stellen ons in staat de koolstofemissies structureel te verminderen waardoor de vraag naar emissierechten de facto afneemt. Het terugdringen van de vraag naar (fossiele) energie zal helpen om de stijging van de koolstofprijs, die volgens sommige schattingen tegen 2030 een hoog niveau zou kunnen bereiken, binnen de perken te houden.
Terwijl de CO2-prijs in de periode 2027-2030 beperkt zou moeten blijven, met een streefwaarde van €45 per ton CO2, zal de prijs vanaf begin 2030 meer variëren volgens de logica van de markt. Sommige experts hebben het over CO2-prijzen tussen €45 en €200 per ton CO2 na 2030. Bij de huidige aardgasprijs komt €45/ton CO2 bijvoorbeeld overeen met een stijging van meer dan 10% van de aardgasrekening, d.w.z. een extra kost van ongeveer €150,00/jaar voor een gemiddelde consument (17.000 kWh/jaar).
Vanaf 2028 zal het emissieplafond met 5,38% per jaar dalen. Dit betekent dat als het verbruik niet snel genoeg daalt, de prijs van CO2 zal stijgen. Een voldoende snelle uitvoering van energie-efficiëntiemaatregelen (bv. door renovaties) en de elektrificatie van vervoer en verwarming zal belangrijk zijn om de impact van de CO2-prijs voor klanten te beheersen.
Door proactief met de burgers te communiceren en een aangepast beleid en sociale steunmaatregelen voor de meest kwetsbaren uit te werken, kunnen de verschillende Belgische overheden de klimaatuitdagingen aangaan en tegelijk hun burgers kunnen beschermen tegen ongewenste economische gevolgen.
Afbeelding