Facturering door de leveranciers voor rekening van derden
Op het moment van de vrijmaking van de markt werd besloten dat de leveranciers van gas en elektriciteit de totaliteit van alle componenten van de factuur zouden factureren aan de klant. Zij storten vervolgens de verschuldigde bedragen door aan de netbeheerders en aan de overheids-diensten (transport- en distributiekosten, taksen, heffingen, enz.).
Dit model van unieke factuur wordt in het jargon van de sector ‘marktmodel’ genoemd.
Dit betekent concreet dat de leveranciers voor rekening van derden factureren en het grootste deel van de administratieve kosten en van de risico’s op wanbetaling die verbonden zijn aan deze facturatie dragen.
Afbeelding
Disproportionele factuur
De verhouding tussen de verschillende componenten van de elektriciteitsfactuur (energie-, transmissie- en distributiekosten, belastingen en heffingen, openbaredienstverplichtingen, enz. hebben zich de afgelopen jaren drastisch gewijzigd. Bijna 20 jaar na de inwerkingtreding moet dit marktmodel worden verbeterd en opnieuw in evenwicht worden gebracht.
Gevolgen voor leveranciers en klanten
Het economisch efficiënte model van de enige factuur moet behouden blijven ten voordele van de klanten. Het is echter onevenwichtig geworden voor leveranciers: het aandeel van de energiecomponent van de factuur neemt af, terwijl dat van netwerktarieven, belastingen en heffingen toeneemt.
Volgens een studie van SIA-Partners in opdracht van de FEBEG, hebben de administratieve kosten van het leveranciersmodel en de bedragen die onbetaald blijven en ten laste komen van derden, ernstige gevolgen voor de winstgevendheid en activiteiten van leveranciers (zie grafiek hiernaast):
- De oninbare vorderingen van leveranciers bedroegen de afgelopen 8 jaar gemiddeld 0,7% van de omzet.
- In dezelfde periode bedroeg hun winst voor rente en belasting gemiddeld 0,8%.
Deze situatie van anemische marges zou uiteindelijk gevolgen kunnen hebben voor hun klanten als de situatie niet verandert: minder middelen om te innoveren, minder prijsdifferentiatie, minder concurrentie door het mogelijke verdwijnen van bepaalde spelers!
Afbeelding
De kosten verminderen en het evenwicht herstellen van het factuurmodel
Om deze situatie recht te zetten stelt FEBEG een reeks concrete acties voor.
Hoe de kosten verminderen?
1. Het proces van een unieke factuur (model SPOC) behouden, want het is het meest transparante en het meest rendabele model.
2. De inningsprocedures optimaliseren om een opeenstapeling van schulden te vermijden. Dit kan via het verkorten van de inningsperiode door sneller budgetmeters te installeren en door een dynamische samenwerking met de sociale instellingen te voeren.
3. Het mechanisme van het sociaal tarief vereenvoudigen via een complete automatisering, het verkorten van de periode van vóórfinanciering en een flexibilisering van de conformiteitscontrole door de CREG.
4. Elke nieuwe reglementering analyseren en evalueren waarbij bijvoorbeeld geverifieerd wordt of een specifieke heffing wel degelijk op zijn plaats is op de energiefactuur en door na te kijken, op basis van een kosten/baten analyse, of dit de meest efficiënte oplossing is.
5. De federale en regionale wijzigingen aan het systeem coördineren door bundeling van een beperkt aantal maatregelen binnen een voldoende vastgestelde invoeringstermijn.
Hoe kunnen we het evenwicht herstellen tussen de verschillende actoren?
6. Er zorg voor dragen dat elke actor van de energieketen (leveranciers, overheid, transport, distributie) zijn eigen lasten en risico’s draagt.
7. Het sociaal tarief kostenneutraal maken, zonder te raken aan de sociale klant. Hiervoor moet rekening gehouden worden met de verschillende verplichtingen van regionale quota voor de groene certificaten en een compensatie voorzien voor de administratieve kosten.
8. De wet m.b.t. het beheer van de groene certificaten zodanig uitvoeren dat de leveranciers de administratieve kosten kunnen doorrekenen.
Interessante links
Persbericht FEBEG (29/01/2016)
Het marktmodel moet evolueren om de voordelen voor de consumenten veilig te stellen
