Waarom voorschotfacturen?
Bij conventionele elektriciteits- en gasmeters wordt de meter slechts eenmaal per jaar uitgelezen en het verbruik officieel gemeten.
Een voorschotfactuur verdeelt de jaarlijkse verbruikskosten van elektriciteit en gas in periodes - maandelijkse afbetaling, driemaandelijkse afbetaling - in plaats van in één keer een heel groot bedrag te moeten betalen bij de jaarafrekening.
In werkelijkheid verkiest de overgrote meerderheid van de klanten een maandelijkse factuur boven een grote jaarlijkse factuur.
Het doel van de leverancier is een voorschot te berekenen om bij de jaarlijkse afrekeningsfactuur een saldo te bereiken dat dicht bij nul ligt. Het is dus de bedoeling dat de som van de in de loop van het jaar ontvangen voorschotten zo dicht mogelijk het totaalbedrag van de jaarlijkse afrekeningsfactuur benadert. Dit voorkomt dat u ofwel veel meer moet betalen ofwel een groot te veel ontvangen bedrag terugkrijgt.
Afbeelding
Hoe wordt uw voorschotfactuur berekend?
Een nieuw voorschot wordt berekend wanneer u uw jaarafrekening ontvangt of wanneer u een nieuw contract afsluit.
Uw leverancier berekent het bedrag van uw voorschot op basis van een raming van uw jaarlijks verbruik (kWh) vermenigvuldigd met het eenheidstarief van het door u gekozen product (in €/kWh). Vervolgens deelt hij het product van deze vermenigvuldiging door het aantal voorschotten voorzien in jouw contract.
In het geval van een variabel tarief blijft het principe hetzelfde, maar het eenheidstarief houdt rekening met de verwachte prijsevolutie volgens de indexeringsformule die aan dit contract is gekoppeld.
De leverancier houdt uiteraard ook rekening met belastingen en distributie- en transportkosten (all-in prijs).
Afbeelding
Er zijn twee scenario's:
U was al klant bij deze leverancier:
De leverancier beschikt dus over een verbruikshistoriek waarop hij zijn raming van het verbruikte volume voor de nieuwe facturatieperiode baseert. Het voorschot wordt daarom bij elke jaarafrekening naar boven of naar beneden herberekend, afhankelijk van uw werkelijke gas- en elektriciteitsverbruik in het voorgaande jaar en het tarief dat bij uw nieuwe contract hoort.
De meeste leveranciers delen het totale bedrag vervolgens door de frequentie van de voorschotten, bijvoorbeeld door 12 voor een maandelijkse voorschot of door vier voor een driemaandelijkse voorschot.
Er zijn ook leveranciers die werken met 11 termijnen en een jaarlijkse afrekening, waarbij ze proberen ervoor te zorgen dat het saldo van deze jaarlijkse afrekening ongeveer gelijk is aan het bedrag van een maandelijkse voorschot.
U was nog geen klant van deze leverancier:
De leverancier beschikt over instrumenten en gemiddelde marktgegevens om uw verbruik vrij nauwkeurig te schatten, afhankelijk van gezinssamenstelling, type gebouw enz.
Voor nieuwe klanten ontvangt de leverancier enkele dagen voor de leveringsdatum van de netbeheerder de verbruikshistoriek van de betrokken woning. Deze data wordt gebruikt om de jaarfactuur zo nauwkeurig mogelijk te voorspellen en dus ook om het bedrag van de maandelijkse of driemaandelijkse voorschot te bepalen.
Dit verwachte verbruik wordt gebruikt als basis voor de verbruikscomponent (kWh) in dezelfde berekening als in het geval hiernaast.
Transparantie en flexibiliteit voor de klant
Er moet onderscheid worden gemaakt tussen algemene informatie over de wijze waarop de voorschotten worden bepaald en de berekening of simulatie van de werkelijke voorschotten per klant.
De meeste leveranciers bieden klanten de mogelijkheid om hun voorschotten zelf aan te passen. Daarvoor moeten ze inloggen op het online platform van de leverancier. Het huidige voorschotbedrag wordt daar vermeld en de klant kan het binnen bepaalde grenzen (bijvoorbeeld op basis van een meterstand) verhogen of verlagen. Ze waken wel dat de klant het voorschot niet zodanig verlaagt dat dit leidt tot een opeenstapeling van schulden die in de jaarlijkse rekening tot uiting komen.
De meeste leveranciers bieden ook de mogelijkheid om de meterstanden regelmatig handmatig in te voeren, bijvoorbeeld maandelijks.
Sommige leveranciers bieden toepassingen aan die de gegevens van de digitale meter ontvangen en indicatieve verbruiks- en factuuroverzichten geven.
Dankzij de kennis van het verbruik op verschillende tijdstippen van het jaar kan de leverancier met kennis van zaken een aanpassing van de voorschot voorstellen als hij bijvoorbeeld een sterke daling of stijging van het verbruik vaststelt.
Afbeelding
Voorschotten voor een variabel contract vs. een vast contract
Voor een vast contract is bovenstaand systeem automatisch van toepassing. Aangezien het tarief voor de gehele looptijd van het contract bekend is en het verbruik zo nauwkeurig mogelijk wordt geschat, is de rekening op het moment van de jaarafrekening vaak vrijwel in evenwicht.
Voor een variabel contract is de oefening ingewikkelder. Zeker wanneer de markt onderhevig is aan uitzonderlijke volatiliteit, zoals het geval is met de prijzencrisis (2021-2022) op de Europese groothandelsmarkten voor energie.
De leverancier heeft echter de middelen om uw voorschot te ramen, want hij beschikt over het contractuele basistarief, de aan uw contract gekoppelde indexeringsformule, uw geschatte verbruik en een vooruitblik op de ontwikkeling van de energiekosten op de markten tot de volgende jaarafrekening.
Merk op dat de indexeringsparameters en anverwante tariefvariaties enkel van toepassing zijn op de energiecomponent van de factuur. Het heeft geen gevolgen voor de netwerkkosten en de onderdelen belastingen, heffingen en openbaredienstverplichtingen van de factuur, die vast blijven staan.
In de uiterst volatiele marktomstandigheden die wij momenteel ervaren, is het moeilijker om met grote nauwkeurigheid te voorspellen wat de jaarlijkse afrekening van een klant met een variabel tarief zal zijn.
Daarom bieden sommige leveranciers aan om in de loop van een contract met variabel tarief de voorschotten bij te stellen. Naast hun visie op de toekomstige ontwikkeling van de markten zien zij in hun achterspiegel ook de feitelijke ontwikkeling van de markten van maand tot maand. Zo kunnen zij het positieve of negatieve saldo berekenen van de som van de reeds ontvangen voorschotten voor de reeds verstreken periode ten opzichte van een gestandaardiseerd verbruiksprofiel (RLP) of ten opzichte van de werkelijke verbruiksgegevens.
U bent niet verplicht dit voorstel tot wijziging van je voorschotten te aanvaarden, maar u moet zich ervan bewust zijn dat het wordt gedaan om een financiële schok op het moment van de jaarlijkse afrekening te anticiperen.
Ter herinnering: de jaarafrekening is uitsluitend gebaseerd op een door uw distributienetbeheerder gevalideerde meterstand.
Zie ook onze pagina over de gedetailleerde uitleg van variabele contracten.
Facturatie o.b.v. van uw werkelijke maandelijkse verbruik
Door de geleidelijke invoering van de digitale meters kunnen degenen die er al over beschikken, desgewenst kiezen voor een maandelijkse facturatie van hun werkelijke verbruik.
In de praktijk betekent dit dat de maandelijkse factuur telkens anders is en precies overeenkomt met uw werkelijke verbruik - dat via uw digitale meter en uw distributienetbeheerder aan de leverancier wordt doorgegeven - en het geldende tarief van het lopende contract (vast of variabel).
Dit betekent dat er geen voorschot meer is in dit systeem. U betaalt meteen en exact voor wat u in de voorgaande maand heeft gebruikt. Uw gasfactuur zal bijvoorbeeld in de winter beduidend hoger zijn dan in de zomer. De elektriciteitsfactuur zal ook hoger zijn, maar in mindere mate.
Deze nieuwe facturatiemogelijkheid bestaat al in Vlaanderen, waar een aanzienlijk deel van de meters al digitaal is. De klant moet vrijwillig voor dit systeem kiezen en toestemming geven voor de permanente overdracht van zijn metergegevens aan zijn leverancier (tegenover een officiële jaarlijkse meteropname).
De meeste klanten met een digitale meter kiezen echter nog steeds voor de methode van voorschotten gespreid over het leveringsjaar. Deze systeem biedt comfort, voorspelbaarheid en eenvoud, wat door de meeste klanten wordt gewaardeerd.
Afbeelding
Interessante links
Podcast van HBVL m.b.t. Voorschotfacturen bij variabel energiecontract (14/10/2022)
Stel: je hebt een variabel energiecontract. Kan je dan gerust zijn dat je maandelijkse voorschotten op een correcte manier automatisch aangepast worden? En kan je dan toch bij een normaal verbruik nog verrast worden door een torenhoge eindafrekening? Marc Van den Bosch, de directeur van FEBEG, en Test Aankoop-woordvoerder Simon November beantwoorden deze vragen.
Een Podcast opgenomen door Kato Poelmans (HBVL - Het Belang van Limburg).
PODCAST. SOS Energie: worden mijn maandelijkse voorschotfacturen automatisch aangepast?
