Goede marktwerking basis voor competitieve energieprijzen

Op 5.10.2017 heeft de CREG een verslag gepubliceerd over het vangnetmechanisme, ingevoerd in 2012, en dat in principe een einde neemt na 31 december 2017. FEBEG heeft dezelfde waarnemingen als de CREG voor wat betreft de positieve marktevoluties. Echter, FEBEG trekt andere conclusies over deze waarnemingen. Voor FEBEG is het vangnetmechanisme wel degelijk marktverstorend en is de positieve evolutie van de energieprijzen te danken aan de sterke concurrentie en aan dalende groothandelsprijzen tijdens de laatste jaren. Het vangnetmechanisme wordt dan ook best gestopt.

Voor Febeg is de positieve evolutie van de marktdynamiek niet het resultaat van de vangnetregulering op zich, maar van de sterke concurrentie tussen leveranciers, en van tal van andere initiatieven: het effect van nieuwe spelers op de markt, de afschaffing van de verbrekingsvergoeding, tal van overheidsinitiatieven waarbij klanten werden aangespoord om te veranderen van leverancier, aanpassingen en uitbreiding van het Consumentenakkoord, introductie van het Charter m.b.t. prijsvergelijkingswebsites,...

Door structurele wijzigingen in de markt (dalende gasprijzen, hernieuwbare energie, capaciteitsoveraanbod in elektriciteitsproductie en stagnerende verbruiken...) zijn de groothandelsprijzen sterk gedaald de laatste jaren. Dit wordt weerspiegeld in de kleinhandelsprijzen en verklaart naast de reeds vermelde scherpe concurrentie de sterke daling van het energieluik van de factuur.

Vangnetmechanisme niet futureproof
Het toekomstige energiesysteem zal meer betrokkenheid van de klanten vergen de klant heeft nu reeds de keuze om zelf zijn stroom op te wekken. Duidelijke prijssignalen zullen belangrijk zijn om de klanten te laten deelnemen aan een door hoge flexibiliteit gekenmerkt energiesysteem. Vrije prijszetting is een cruciaal element in dat perspectief. Het vangnetmechanisme belemmert de evolutie naar een meer flexibele markt waar de klanten en hun consumptiepatronen een centrale rol zullen spelen.

Vangnetmechanisme strijdig met de principes van vrije marktwerking
Europa heeft gekozen voor een marktmodel waar energieprijzen vrij bepaald worden en waar distributie- en transport kosten gereguleerd zijn. Om die principes te vrijwaren wenst Europa dat elke vorm van prijsregulering uitgefaseerd wordt. Het vangnet mechanisme betreft een verregaande vorm van prijsregulering en is strijdig met de principes van vrije marktwerking. Het belemmert de vrije concurrentie tussen de leveranciers en werd door de EU slechts toegestaan op voorwaarde dat het uitdovend was.

FEBEG reikt oplossingen aan
FEBEG en haar leden zijn evenwel bereid om transparantie te blijven garanderen via een verlengde monitoring van de prijzen door de CREG. Zo kan het actualiseren van de gegevensbank van de CREG waarin alle producten zijn opgenomen worden verder gezet. FEBEG gaat ook akkoord met de verderzetting van de toepassing van de criteria voor de indexatie van variabele energieprijzen zoals vastgelegd in de Koninklijke besluiten van 21.12.2012. FEBEG kan evenwel niet akkoord dat met kwartaalindexeringen. Dergelijke kwartaalindexeringen zijn niet compatibel met de evolutie naar slimme netten en slimme meters waarbij ook prijsformules kunnen aangeboden worden op basis van de variabele marktprijzen, wat trouwens in meerdere landen reeds het geval is.